Spss'de Z skoru veya z puanının nasıl hesaplanacağından önce z puanını hesaplamak için neyi bilmek gerek bundan bahsedelim Z puanını hesaplayabilmek için ilgili grubun ortalaması ve standart sapması bilinmelidir. Tabi bu işlem otomatik yapılacağı için bu hesaplamayı yapmamız gerekmemektedir. Z puanı ilgili verinin ortalamadan kaç standart sapma uzaklıkta olduğunun bir ölçüsüdür. Kabaca ortaması 50 standart sapması 10 olan bir veride 70 değeri ortalamadan 2; 0 değeri ortalamadan 3 standart sapma uzaklıktadır. Benzer şekilde 40 değeri de ortalamadan 1 standart sapma uzaklıktadır ancak ortalamdan küçüktür. İşte bu hesapladığımız 1,2 ve 3 değerleri z skorlarıdır. Ortalamadan büyük olanlar + küçük olanlar - işaretlidir. Peki bu hesaplama nasıl yapılır. Analyze -> Descriptive Statistics -> Descriptives yolu izlenir açılan pencerede "Save standardized values as variables" kutusu tıklanır. Veri setine bakacak olursak Zveri isimli yeni bir değişken oluşacaktır bu değişkendeki veriler ilgili gözlem değerine ait z değeridir. Bir diğer yöntem olarak da verilerin ortalaması ve standart sapması hesaplanır. Ardından Transform -> Compute variable yolu izlenir. İlgili pencereye şu şekilde kod yazılır. Burada 50 ortalama; 10 standart sapma olarak hesaplanan değerdir ve sizin verinizde daha farklı bulunmuş olabilir. Dolayısıyla bu değerleri güncellemeyi unutmayın.